නිදහස් දින සැමරුම් වලින් පුරවැසියා මකා දමා තිබුණි. ගාලු මුවදොර පරිශ්‍රයේ පැවැත්වූ එම උත්සවයේ මුලසුන දරන ලද්දේ රාජ්‍යයේ ඉහළම සිවිල් සහ මිලිටරි නායකත්වය විසිනි. ගිය වසරේ මෙම කාලය තුළ ගාලු මුවදොර පරිශ්‍රය හා සසඳන විට එහි ඇත්තේ අහසට පොළව මෙන් වෙනසකි
දශක ගණනාවක දුෂණ සහ අදූරදර්ශී ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති හේතුවෙන් ශ්‍රී ලංකාව
ණය උගුලක හසුව ඇත. එම ණය උගුලෙන් ගැලවීම සඳහා තාවකාලික පිළියම්
සොයන හෝ මේ මොහොත පසුකර යාම සඳහා ලංකා රජය ජාත්‍යන්තර මුල්‍ය
අරමුදල හෝ වෙනත් ඕනෑම ණය සපයන්නෙකුගෙන් ණය ගැනීමට සූදානම්ව
සිටින්නේ ඔවුන් කියන ඕනෑම කොන්දේසියකට යටත් වෙමිනි.
ආර්ථික අර්බුදය එන්න එන්නටම දරුණු වන පසුබිමක, තමන් වෙනුවෙන් මහජන අරමුදල් වලින් වෙන්කොට ඇති වැය සාධාරණීකරණය කිරීම සඳහා රාජ්‍ය විශ්ව විද්‍යාල වෙත එල්ල වන පීඩනය වැඩි වෙමින් තිබේ. ඒ බව තහවුරු කිරීම සඳහා ගැනෙනු ලබන එක් ක්‍රියාමාර්ගයක් වන තත්ව සහතිකකරණ ක්‍රියාවලිය මඟින් යම් යම් සාමාන්‍යකරණය කරන ලද ප්‍රමිතීන් පවත්වා ගැනීම හා ඒ බව පෙන්වීම සඳහා ලේඛනගත සාක්ෂි ඉදිරිපත් කිරීම අරමුණු කරයි.
මෙම ලිපිය පදනම් වන්නේ පේරාදෙණිය විශ්ව විද්‍යාලයේ ශාස්ත්‍ර පීඨය තුළ මා ලද ප්‍රබල අත්දැකීමක මතකයක් මතය. එම පන්ති කාමරය පසුකර යන සෑම අවස්ථාවකම ඒ මතකය ඇවිස්සේ. අද මේ ලිපිය තුළින් ඒ මතකයත්, ඒ අවස්ථාවේ මගේ චින්තන දහරාව පිළිබඳ අන්තරාවලෝකනයකුත් කිරීමට බලාපොරොත්තු වෙමි.
2022 වසර අවසාන වෙමින් තිබේ; එය පසුගිය වසර 10 අතරින් වඩාත්ම දුෂ්කර සහ වඩාත්ම කීර්තිමත් වසර වන්නේය. ගෑස් සිලින්ඩර පුපුරා ගිය, පොහොර තහනම් පනවන ලද, ක්ෂුද්‍ර ණය වැඩසටහන් වලට එරෙහිව කාන්තාවන් නැගී සිටි වසරකි එය. එය දිගු පෝලිම් වල වසරයි. මිලියන ගණනක සහභාගීත්වය තුළින් දැවැන්ත විරෝධතා කොළඹ සංවිධානය වූ, ජනපතිවරයකු පලා ගිය වසරයි ඒ: 2022 අරගලයේ වසරයි; porattam නැතිනම් struggle ලෙස හඳුන්වන මහජන ව්‍යාපාරයේ වසරයි. එය ලොකු-කුඩා ජයග්‍රහණ වල වසරකි.
මෑතකදී, මම එක්සත් රාජධානියේ හල් විශ්වවිද්‍යාලයේ ආචාර්ය උපාධි පර්යේෂණ (PGR) ප්‍රජාවේ සාමාජිකයින් සමඟ ස්ත්‍රීවාදය පිළිබඳ සාකච්ඡාවක නිරතව සිටියෙමි. ඔවුන් ස්වභාවික හා සමාජ විද්‍යාව නියෝජනය කරන මැදපෙරදිග, ආසියාව සහ යුරෝපයෙන් පැමිණි මගේ සගයන් වූ නමුත්, ඔවුනට ස්ත්‍රීවාදය පිළිබඳ පූර්ව දැනුමක් නොතිබුණි.
සෞඛ්‍ය ක්ෂේත්‍රය අර්බුදයක වැටී තිබේ. වෛද්‍යවරු සහ අනෙකුත් සෞඛ්‍ය නිලධාරීන් මහා පරිමාණයෙන් රට හැර දමා යති. ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයෙහි ජාත්‍යන්තර සෞඛ්‍ය නිලධාරීන් බඳවා ගැනීම පිළිබඳ රීති සංග්‍රහය (2010) මඟින් දියුණු වන ලෝකයේ රටවල සෞඛ්‍ය නිලධාරීන් බඳවා ගැනීම අධෛර්‍යමත් කරන අතරම (පිටුව 7), දියුණු වන රටවලින් ඉල්ලා සිටින්නේ සිය රට තුළ සෞඛ්‍ය නිලධාරීන්ගේ භූගෝලීය බෙදී යාමෙහි විෂමතා අවම කර, අඩු පහසුකම් සහිත ප්‍රදේශ වල හැකි තරම් ඔවුන් රඳවා ගන්නා ලෙසයි (පිටුව 8).
ශ්‍රී ලංකාවේ වර්තමාන විශ්ව විද්‍යාල අධ්‍යාපන ආයතන ව්‍යුහය සහ ක්‍රමය යටත් විජිතවාදීන් විසින් ලංකාවට හඳුන්වා දෙනු ලැබුවේ 1921 දී ලංකා විශ්වවිද්‍යාල පිහිටුවීමත් සමඟ වන අතර, එය අවසානයේ විද්වත් සහ පර්යේෂණ ප්‍රජාවට විශ්වීය දැනුම ගවේෂණය කළ හැකි පොදු විශ්වවිද්‍යාල පද්ධතියක් දක්වා වර්ධනය විය. 1947 දී පළමු විශ්වවිද්‍යාලය වන ලංකා විශ්වවිද්‍යාලය පිහිටුවන ලදී.
උසස් අධ්‍යාපනය සහ දැනුම් සම්පාදනය සිදුකෙරෙන විවෘත අවකාශයන් වශයෙන් විශ්ව විද්‍යාල නිදහසේ සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ බලකොටු සේ සැළකේ. එහෙත් යථාර්ථය නම් විශ්ව විද්‍යාල යනු ගුරුවරුන් සහ සිසුන් යන දෙකොට්ඨාශය විසින්ම පවත්වාගෙන යනු ලබන තද ධූරාවලිගත පද්ධතීන් සහිත තැන් බවය.
මෙම ලිපිය ලියන මොහොත වන විට අප ‘අරගලය’ යැයි හඳුනා ගන්නා ව්‍යාපාරය මර්දනය කිරීමට ලිබරල් සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී යැයි කියාගන්නා නායකයෙකුගේ ආශිර්වාදය ලැබී තිබේ. ලිපියෙහි අරමුණ වන්නේ වත්මන් සංක්‍රාන්ති සමය පිළිබඳ සිතුවිලි කිහිපයක් ඉදිරිපත් කිරීමත්, ඒ මත පදනම්ව අනාගතය සඳහා ප්‍රයෝජනවත් වියහැකි අදහස් කිහිපයක් බෙදාහදා ගැනීමත්ය.
